De bedoeling van het spel Kwintetten
Kwintetten is een kaartspel, dat vernieuwing in de samenleving en in de economie wil stimuleren. Je kunt het spel gewoon spelen, zonder iets van de bedoelingen af te weten of zonder iets van economie af te weten. Ook dan is het een leuk spel. Sommige mensen willen echter graag weten wat nu precies de bedoeling is.
Inderdaad als je weet wat de bedoeling is, kan het spel leerzamer zijn.
Het spel is gebaseerd op een mensbeeld en een maatschappijbeeld, zoals dat hieronder is getekend. De mens als wezen verbindt een geestelijke kant in zichzelf met de aardse kant. Daardoor ontstaan verschillende levensgebieden, waarin we als mens functioneren. Één van die gebieden is het economisch leven, daar waar we al doende met elkaar samenwerken en waardevolle producten of andere prestaties met elkaar tot stand brengen. Bij economische processen is arbeidsdeling belangrijk. De ene mens kan dit beter en de andere mens iets anders. Die arbeidsdeling maakt het noodzakelijk dat er geld bestaat. Door het geld kunnen mensen hun verschillende prestaties met elkaar vergelijken en afrekenen. Bovendien is het mogelijk dat sommige mensen verzorgd worden en anderen iets heel anders kunnen doen dan zich bezig houden met de dagelijkse beslommeringen.

Vernieuwing van de economie is niet zo eenvoudig. De economie zit ingewikkeld in elkaar en de meeste mensen zijn niet opgeleid in economisch denken. Tegelijkertijd is het zo, dat alle economische handelingen van alle mensen samen de economie vormen. Het is eigenlijk een optelsom van wat alle mensen doen. Wat ze met hun werk doen, wat ze kopen of verkopen, of ze sparen of niet, of ze geld besteden aan cultuur enz. enz.
Ik heb heel lang rond gelopen met de vraag of met behulp van een spel de invloeden die elk mens op de economie uitoefent zichtbaar gemaakt zouden kunnen worden. Dit streven heeft uiteindelijk het kwintet-spel tevoorschijn gebracht.
Het spel bestaat uit 12 sets van 5 kaarten. Op de kaarten staan per set samenhangende begrippen, en wel zo, dat een item in vijf levensgebieden is gekarakteriseerd.
Bijvoorbeeld de set “gebouwen”:
- In het natuurlijk leven bestaat een boerderij als gebouw.
- In het economisch leven bestaat een fabriek als gebouw.
- In het rechtsleven is een bank een gebouw van een instituut in het rechtsleven.
- In het culturele leven kunnen we de school als gebouw plaatsen en
- in het geestesleven kunnen we de kerk herkennen.
Zo bestaan er dus twaalf sets, elk met hun eigen item in vijf levensgebieden gekarakteriseerd.
Door het spel gewoon te spelen, kom je deze begrippen in hun verband met andere begrippen tegen. Daardoor leer je nieuwe begrippen kennen en daardoor worden tegelijkertijd de vijf levensgebieden gekarakteriseerd.
Ook wanneer je verder niets anders doet dan het spel spelen, ontstaat er toch een meer gedifferentieerd beeld van de maatschappij, waarin deze levensgebieden functioneren en herkenbaar zijn. Dan kun je bijvoorbeeld het koopgeld associëren aan het economisch leven, het leengeld associëren aan het rechtsleven en het schenkgeld aan het culturele leven. Op zichzelf is dat al een hele stap in het ontwikkelen van een beeld van een menselijke samenleving, waarbij de economie niet alles beheerst, maar er een onderdeel van uitmaakt.
Je kunt ook geïnteresseerd raken in de gebruikte begrippen en hun samenhang. Dan kunnen er allerlei vragen opkomen, die door het spel zelf eigenlijk niet beantwoord kunnen worden. Wat wel kan, is in gesprek met de medespelers die vragen aan de orde stellen. Dat kan een leuk avondje spelen omvormen in een interessante ontmoeting. Door dergelijke gesprekken gaat u dieper in op de wereld en de maatschappij, met begrippen die daarvoor geschikt zijn. Eigenlijk zou ik bij al die gesprekken wel aanwezig willen zijn. Ik kan me zoveel interesante vragen voorstellen en zoveel gezichtspunten. Voor een gezonde economie zouden we veel meer met elkaar in gesprek moeten komen over de economie.
U kunt ook het spel een beetje veranderen. Zoals het nu in de spelregels staat, begint het spel met roven. Het tweede deel gaat over ruilen en het derde deel gaat over associëren. In het eerste deel vraagt u aan een medespeler een kaart en als hij of zij die heeft, moet deze worden afgestaan. Wat voor maatschappij ontstaat er eigenlijk, wanneer deze op roven gebaseerd zou zijn? In hoeverre is het eigenlijk het geval dat in de economie wordt geroofd? Wat is roven eigenlijk precies? Er zijn tijden geweest dat het roven vrij normaal was, met roofridders en piraten. Dat vinden we nu toch niet meer normaal.
De maatschappij heeft zich ontwikkeld van het roven naar het ruilen. Vele vormen van roven mogen dan ook niet meer en als je dat toch doet wordt je veroordeeld en gevangen gezet. Ruilen is nu de standaard. Wat betekent ruilen precies? Het spreekwoord zegt: “Als er twee ruilen, moet er een huilen”. Waar slaat dat eigenlijk op? Ruilen staat eigenlijk voor wederkerigheid. Dat wil zeggen dat ik iets van gelijke waarde teruggeef, wanneer ik iets koop. Dat is niet zo simpel gedaan als gezegd. Hoe gaat u daar eigenlijk normaal mee om in de economie? Wanneer is er sprake van wederkerigheid?
De toekomstrichting van de ontwikkeling van de economie is associëren. Dat wil zeggen dat ik me als consument verbind met de producent. De producent maakt wat ik nodig heb en ik geef de producent wat hij nodig heeft. Het lijkt misschien heel idealistisch, maar het is ook heel praktisch.
U kunt het spel dus iets veranderen, door bijvoorbeeld de eerste laag, het kwintetten zelf, over te slaan en de begrippenstrijd verder uit te bouwen die in de tweede laag aan de orde is. Of u kunt alle begrippen bekijken die in dezelfde kleur zitten en verbanden zoeken die daarbij aanwezig zijn.
Misschien kunt u ook wel een heel nieuw spel bedenken met dezelfde kaarten.
Het is uitdrukkelijk de bedoeling van het spel dat u er verder mee gaat. Ik ben wel heel nieuwsgierig hoe u dat gaat doen. Ik wil ook op deze site dingen doorgeven die mensen hebben bedacht en die voor anderen interessant kunnen zijn. Aarzel niet uw ontdekkingen aan mij door te geven.
Een simpele eerste tip:
U kunt het doosje aan de onderkant dichtplakken met een plakbandje. Dan kunnen de kaarten er niet van onderen uitvallen.
Ik hoop op nog veel meer tips en creatieve ideeën.
Jan Saal